จูล่งมีภรรยาหรือไม่?

จูล่ง (赵云, ค.ศ. ประมาณ 168–229) เป็นแม่ทัพคนสำคัญของจ๊กก๊ก หนึ่งในผู้รับใช้เล่าปี่ตั้งแต่ยุคแรก และมีบทบาทเด่นทั้งในสนามรบและการเมือง แต่ในหมู่ผู้อ่านสามก๊กมักมีคำถามว่า “เขามีภรรยาหรือไม่?” เพราะทั้งในนิยายและในภาพจำ จูล่งมักถูกวาดภาพว่าเป็น “วีรบุรุษผู้เดียวดาย” ซื่อสัตย์ ไม่มีเรื่องรัก
อย่างไรก็ตาม หากย้อนกลับไปยัง บันทึกประวัติศาสตร์จริง อย่าง 《三國志·趙雲傳》 (ชีวประวัติของจูล่ง) ที่เขียนโดย เฉินโซ่ว นักประวัติศาสตร์ยุคราชวงศ์จิ้น จะพบว่า ถึงแม้ไม่มีการกล่าวถึงภรรยาของจูล่งโดยตรง แต่มีการบันทึกว่าเขามี “บุตรชาย” ซึ่งชี้ชัดว่าจูล่งมีครอบครัวแน่นอน

ในตอนท้ายของชีวประวัติจูล่งกล่าวว่า:
「統,雲子也,官至虎賁中郎將。」
แปลว่า: “ทง (統) คือบุตรของจูล่ง ดำรงตำแหน่งถึงขุนนางระดับฮู่เปิ่นจงหลางเจียง”
— 《三國志·趙雲傳》 โดย เฉินโซ่ว
บุตรชายคนนี้ชื่อว่า จ้าวทง (趙統) ซึ่งในยุคของพระเจ้าเล่าเสี้ยน ได้ดำรงตำแหน่งขุนนางทหารระดับกลางในราชสำนักจ๊ก เป็นสิ่งที่ยืนยันว่า จูล่งมีครอบครัว มีทายาท และมีความสัมพันธ์ในฐานะพ่อแน่นอน

อย่างไรก็ตาม ไม่มีการบันทึกชื่อของภรรยาหรือรายละเอียดใด ๆ เกี่ยวกับชีวิตครอบครัวของจูล่งเลย ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลาที่แต่งงาน หรือสถานะทางการเมืองของภรรยา นั่นอาจสะท้อนถึงลักษณะของจูล่งที่ไม่ได้มีบทบาททางราชสำนักในด้านสายสกุลมากนัก เน้นเฉพาะหน้าที่ทางการทหารและความภักดี
ใน นิยายสามก๊ก (《三國演義》) ที่แต่งขึ้นในสมัยราชวงศ์หมิงโดย หลอกว้านจง (羅貫中) ก็ไม่ได้กล่าวถึงภรรยาของจูล่งแม้แต่น้อย ทั้งยังเขียนให้จูล่งมีภาพเป็น “แม่ทัพขรึม ซื่อสัตย์ ไม่ยุ่งเกี่ยวกับความรัก” ซึ่งสะท้อนอุดมคติของวีรบุรุษในวรรณกรรมจีนในยุคนั้น มากกว่าภาพของจูล่งในประวัติศาสตร์จริง