ยุคชุนชิว แย่งชิงความเป็นใหญ่

ช่วงเวลาฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง (ประมาณ 770 – 481 ปีก่อนคริสต์ศักราช) เป็นช่วงหนึ่งในประวัติศาสตร์จีนช่วงครึ่งแรกของราชวงศ์โจวตะวันออก ที่โดดเด่นด้วยการเสื่อมอำนาจของกษัตริย์โจว ขุนนางท้องถิ่นเริ่มมีอำนาจมากขึ้น ในขณะที่กษัตริย์โจวค่อย ๆ กลายเป็นเพียงสัญลักษณ์ ชื่อของยุคนี้มาจากหนังสือ “พงศาวดารฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง” ที่บันทึกเหตุการณ์ของแคว้นลู่ ซึ่งเกี่ยวข้องกับขงจื๊อ ในช่วงเวลานี้ แคว้นต่าง ๆ เริ่มสร้างพันธมิตรของตัวเองและทำสงครามกันบ่อยครั้งโดยไม่สนใจคำสั่งของกษัตริย์โจว ยุคนี้สิ้นสุดลงเมื่อแคว้นจิ้นถูกแบ่ง และนำเข้าสู่ยุคสงครามระหว่างรัฐ

ในปี 771 ก่อนคริสต์ศักราช การรุกรานโดยเผ่าฉวนหรงทำให้เมืองหลวงของราชวงศ์โจวล่ม นั่นเป็นจุดเริ่มต้นของยุคโจวตะวันออก ซึ่งต่อมาแบ่งออกเป็นสองช่วงย่อยคือยุคฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง กับยุคสงครามระหว่างรัฐ ด้วยอำนาจที่อ่อนแอลง กษัตริย์โจวต้องพึ่งพาขุนนางท้องถิ่นในเรื่องการทหาร และค่อย ๆ สูญเสียการควบคุมรัฐต่าง ๆ ในช่วงนี้มีรัฐเล็ก ๆ เกิดขึ้นเป็นร้อย แต่ส่วนใหญ่ถูกกลืนโดยรัฐที่ใหญ่กว่าในเวลาต่อมา

ระหว่างปี 722 ถึง 685 ก่อนคริสต์ศักราช มีเหตุการณ์สำคัญหลายอย่างเกิดขึ้น รวมถึงการขึ้นมามีอำนาจของลู่หยินกง ซึ่งเป็นคนเริ่มจดบันทึกพงศาวดารอย่างเป็นทางการ มีความขัดแย้งเรื่องดินแดนระหว่างแคว้นเจิ้งกับลู่ จนนำไปสู่การส่งกองทัพไปลงโทษแคว้นเจิ้ง และเจิ้งก็ตอบโต้อย่างเปิดเผยโดยไม่สนคำสั่งของกษัตริย์โจว ถือเป็นจุดเปลี่ยนที่ธรรมเนียมเก่าเริ่มสั่นคลอน และเข้าสู่ยุคที่รุนแรงมากขึ้น

ในช่วงปี 685 ถึง 591 ก่อนคริสต์ศักราช มีผู้นำผู้ทรงอิทธิพล 5 คนที่โดดเด่น คนแรกคือฉีหวนกงที่รวมอำนาจด้วยการปฏิรูป ทำให้แคว้นฉีมีความแข็งแกร่งทั้งด้านเศรษฐกิจและการทหาร กษัตริย์โจวยอมรับในอำนาจของเขา และเขาก็เป็นผู้นำในการป้องกันรัฐอื่นจากภัยภายนอก แต่หลังจากเขาเสียชีวิต แคว้นฉีก็อ่อนแอลงเพราะความขัดแย้งในตระกูล

ต่อมาคือซ่งเซียงกงที่พยายามฟื้นฟูความรุ่งเรืองของราชวงศ์ซาง และทำศึกหลายครั้งจนสุดท้ายพ่ายแพ้ให้กับแคว้นฉู่ที่ใหญ่กว่า และเสียชีวิตในที่สุด จิ้นเหวินกงขึ้นมาหลังจากนั้น เขาสานต่อการปฏิรูปของบิดา และขยายอำนาจด้วยพันธมิตรทางทหาร

ส่วนฉินมู่กง แม้จะสร้างพันธมิตรด้วยการแต่งงาน แต่เขาไม่ได้เป็นผู้นำรัฐอื่นอย่างเป็นทางการ จึงมีข้อกังขาในสถานะอธิราชของเขา ด้านกษัตริย์ฉู่จวังหวังได้ขยายอาณาเขตเข้ากลางประเทศ ข่มขู่กษัตริย์โจว แต่ก็ไม่เคยได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการ และต้องสู้กับแคว้นจิ้นเพื่อแย่งชิงอำนาจ

ช่วงปลายของยุคฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วงยังคงมีความรุนแรงภายในและระหว่างรัฐอย่างต่อเนื่อง อำนาจต่าง ๆ ขยับเปลี่ยนตลอดเวลาเพราะพันธมิตรที่เปลี่ยนไปตลอด นี่เป็นยุคที่ปูทางไปสู่สงครามใหญ่ในยุคสงครามระหว่างรัฐ โดยรวมแล้ว ช่วงเวลานี้ของประวัติศาสตร์จีนเป็นช่วงที่อำนาจท้องถิ่นเริ่มแข็งแกร่งขึ้น มีการเปลี่ยนพันธมิตรบ่อย และสุดท้ายก็ทำให้ราชวงศ์โจวสูญเสียอำนาจไป