มานซา มูซาที่1 กษัตริย์โคตรรวยแห่งมาลี

มูซา มันซา ที่ 1 เป็นกษัตริย์ของจักรวรรดิมาลีในแอฟริกาตะวันตก ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1312 ถึง 1337 ทรงปกครองดินแดนที่อุดมไปด้วยทองคำและทองแดง ทำให้จักรวรรดิมาลีร่ำรวยมหาศาลโดยควบคุมเส้นทางการค้าเชื่อมระหว่างแอฟริกาเหนือกับดินแดนภายในของทวีป ว่ากันว่าการใช้จ่ายของพระองค์ในกรุงไคโรนั้นมหาศาลขนาดที่ทำให้มูลค่าทองคำตกลงไปถึง 20%

มูซา มันซา เป็นมุสลิมผู้เคร่งครัด เมื่อกลับจากการเดินทางไปแสวงบุญที่นครเมกกะ พระองค์ได้นำเหล่าสถาปนิกและนักวิชาการกลับมาด้วย ซึ่งช่วยสร้างมัสยิดและมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงในเมืองสำคัญ เช่น ติมบักตู

จักรวรรดิมาลี: มหาอำนาจแห่งแอฟริกาตะวันตก

จักรวรรดิมาลีก่อตั้งโดย ซุนดิอาตา ไกตา และรุ่งเรืองตั้งแต่ปี ค.ศ. 1240 ถึง 1645 ถือเป็นอาณาจักรที่ใหญ่และมั่งคั่งที่สุดในแอฟริกาตะวันตก เมืองหลวงของจักรวรรดิอยู่ที่ เนียนี ขณะที่ ติมบักตู กลายเป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญเพราะตั้งอยู่ในจุดที่เส้นทางการค้าต่าง ๆ มาบรรจบกัน

เศรษฐกิจของจักรวรรดิมาลีเติบโตจากการค้าทองคำและงาช้างจากภาคใต้ แลกเปลี่ยนกับเกลือจากภาคเหนือ กษัตริย์หลายพระองค์ในภูมิภาคนี้หันมานับถือศาสนาอิสลาม เนื่องจากการติดต่อค้าขายกับพ่อค้าชาวอาหรับ ซึ่งช่วยให้ศาสนาอิสลามแพร่กระจายไปทั่วแอฟริกาตะวันตก

ภายใต้การนำของ มูซา มันซา จักรวรรดิมาลีเติบโตขึ้นจนมีขนาดใหญ่เป็นอันดับสองของโลก รองจากจักรวรรดิมองโกล

เส้นทางสู่บัลลังก์และการขยายอำนาจ

มูซา มันซา ขึ้นครองราชย์ในปี ค.ศ. 1312 หลังจากที่กษัตริย์องค์ก่อนทรงหายสาบสูญไประหว่างการเดินทางสำรวจ พระองค์ทรงขยายอาณาเขตของจักรวรรดิอย่างมาก โดยใช้กองทัพที่แข็งแกร่งและนายพลผู้ชำนาญการ

จักรวรรดิขยายอาณาเขตไปจนถึงพื้นที่ แกมเบียและตอนล่างของเซเนกัลทางตะวันตก และควบคุมพื้นที่ส่วนหนึ่งของทะเลทรายซาฮารา เมืองเกา และดินแดนทางตอนใต้ที่เต็มไปด้วยทองคำ

เพื่อปกครองดินแดนกว้างใหญ่ พระองค์ทรงแบ่งจักรวรรดิออกเป็น จังหวัดต่าง ๆ แต่ละแห่งมีผู้ว่าการที่ได้รับการแต่งตั้งจากราชสำนัก

การเดินทางไปเมกกะและชื่อเสียงระดับโลก

ในปี ค.ศ. 1324 มูซา มันซา ได้ออกเดินทางไปแสวงบุญที่เมกกะ ซึ่งกลายเป็นเหตุการณ์ที่โด่งดังไปทั่วโลก เมื่อพระองค์เสด็จถึงกรุงไคโร ขบวนของพระองค์ที่เต็มไปด้วยอูฐบรรทุก ทองคำ ผ้า และอาหาร ทำให้ตลาดทองคำในไคโรปั่นป่วน จนต้องใช้เวลาหลายปีเพื่อให้ราคาทองคำกลับมาเสถียรอีกครั้ง

พระองค์ทรงแจกจ่ายทองคำจำนวนมหาศาลให้กับ สุลต่านแห่งอียิปต์ และประชาชนทั่วไป ซึ่งทำให้มาลีกลายเป็นที่รู้จักในสายตาชาวยุโรป จนกระทั่งแผนที่ยุโรปหลายฉบับเริ่มมีภาพของ มูซา มันซา พร้อมตำนานเกี่ยวกับขุมทองของแอฟริกา ซึ่งต่อมาสร้างแรงบันดาลใจให้นักสำรวจออกเดินทางตามหา

การพัฒนามาลีหลังการเดินทาง

ระหว่างที่อยู่ในอาระเบีย มูซา มันซา ได้ซื้อที่ดินสำหรับชาวมาลีที่ต้องการเดินทางไปแสวงบุญในอนาคต เมื่อพระองค์เสด็จกลับถึงมาลี พระองค์ได้นำแนวคิดทางสถาปัตยกรรมและการศึกษาเข้ามาพัฒนาเมือง โดยเฉพาะติมบักตู ซึ่งกลายเป็นศูนย์กลางด้านศาสนาและวัฒนธรรม

จักรวรรดิมาลียังคงมั่งคั่งต่อไปอีกหลายปี โดยสร้างความสัมพันธ์ทางการค้ากับรัฐอาหรับและส่งเสริมการศึกษา

การล่มสลายของจักรวรรดิมาลี

หลังจากมูซา มันซาสวรรคต พระราชโอรส มันซา มากันที่ 1 ขึ้นครองราชย์ต่อ แต่ปกครองได้ไม่นานก็ถูกแทนที่โดย มันซา สุไลมาน อย่างไรก็ตาม จักรวรรดิมาลีเริ่มเผชิญปัญหาภายในและถูกท้าทายจากอาณาจักรใหม่ ๆ

ในช่วงปลายศตวรรษที่ 15 เส้นทางการค้าถูกควบคุมโดยโปรตุเกส ส่งผลให้เศรษฐกิจของมาลีอ่อนแอลง และในที่สุด อาณาจักรซงไฮ ก็เข้ามายึดครองดินแดนของมาลี ทำให้จักรวรรดิมาลีสิ้นสุดลง